ISO 45001:2018 Madde 8: Operasyon

Madde 8, Operasyon, İSG yönetim sistemiyle ilgili operasyonel planlama ve kontrol gereklilikleri hakkında bilgiler sunar. İSG tehlikelerini ortaya koyduktan sonra kuruluş, faaliyetleriyle ilişkili riskleri yönetmek için gerekli olan operasyonel kontrolleri uygulamalı ve geçerli sağlık ve güvenlik yasal gerekliliklerine uymalıdır. Kuruluş, çalışma kriterleri oluşturarak operasyonel süreçlerini planlayabilir, uygulayabilir ve kontrol edebilir. Ayrıca süreçleri bu çalışma kriterlerine göre kontrol edebilir. Bu madde, önceki maddelere konu olan plan ve süreçlerin yürütülmesi ile ilgilidir. Kuruluş bu aşamada, İSG yönetim sisteminin gereksinimlerini karşılamak için kontroller, operasyonel planlama oluşturmalıdır. Operasyonel kontroller, örneğin yöntem beyanlarının veya güvenli çalışma sistemlerinin tanıtılması, önleyici bakım rejimleri, denetim programları ve çalışanların yetkinliğine ilişkin düzenli incelemeler gibi çeşitli yöntemler kullanabilir. Kontroller, tehlikelerin ortadan kaldırılması, tehlikeli olanın tehlikesiz olanlarla değiştirilmesi, koruyucu önlemlerin uygulanması veya kişisel koruyucu ekipmanların ve kullanımının sağlanması gibi birkaç adımı birleştirebilir.

Değişimin, yeni veya öngörülemeyen tehlikeler veya riskler getirmediğinden emin olarak sistematik bir şekilde planlanması gerekir. Aynı zamanda kuruluşlar, riskleri azaltmak için İSG fırsatlarını belirlemek için süreci kullanmalıdır. Tedarik ve dış kaynak kullanım kontrolleri, etkilenen dış kaynaklı süreçlerin kontrol edilmesini sağlamak ve malların piyasaya sürülmeden önce tedarikini değerlendirmek ve kontrol etmek için gereklidir. Farklı İSG risk türlerini ve düzeylerini içerebileceklerinden yüklenicilerin de dikkate alınması gerekir. Bir kuruluş, ön yeterlilik kriterleri ve değerlendirme dahil, yüklenicilerin sağlık ve güvenlik performansını yönetmek için çeşitli araçlar kullanabilir. Kuruluş, İSG yönetim sisteminin gerekliliklerinin yüklenicileri ve çalışanları tarafından karşılandığından emin olmalıdır. Bu, yüklenicilerin seçimi için İSG kriterlerini içermelidir. Acil duruma hazırlık ve müdahale ile ilgili düzenlemeler de bu maddenin bir özelliğidir. Bu madde, ISO 45001 standardının kalbini oluşturur ve standardın amacını karşılayan başarılı bir İSG yönetim sistemine sahip olmak için gerekli program içeriğini ele alır. Bu bölümde tartışılan belirli konular şu konuları içerir:

Genel Hükümler: Dokümantasyon oluşturma ve yönetme araçları vb.

Kontrollerin Hiyerarşisi: Organizasyon içinde en etkili risk azaltma araçlarını kullanmak.

Değişimin Yönetimi: Planlanan değişiklikler meydana geldiğinde, bunların riskleri kontrol edecek şekilde yönetilmesini sağlamak.

Dış Kaynak Kullanımı: Tüm dış kaynaklı süreçler için belirli risk kontrollerinin yeterli olmasını sağlamak.

Tedarik: Gelen tüm malzeme ve hizmetlerin sistem gereksinimlerine uygunluğunu doğrulamak.

Yükleniciler: İç riskleri üçüncü taraflara iletmek, kontrol etmek ve işyerine getirebilecekleri riskleri değerlendirmek.

Acil Duruma Hazırlık ve Müdahale: Ortaya çıkan potansiyel riskleri belirlemek ve bu riskleri en aza indirmek için kilit paydaşlarla özel ve özelleştirilmiş planlar geliştirmek.

Madde 8.1: Operasyonel Planlama ve Kontrol
 

Madde 8.1.1: Genel

Kuruluş, İSG yönetim sisteminin gerekliliklerini karşılamak ve madde 6'da belirlenen faaliyetleri uygulamak için ihtiyaç duyulan süreçleri planlamalı, uygulamalı, kontrol etmeli ve sürdürmelidir. Kuruluş ayrıca, süreçler için uygun olan kriterleri de belirlemeli ve kriterlere uygun olarak uygulamalıdır. Süreçlerin planlandığı gibi yürütüldüğünden emin olmak adına gerekli olduğu ölçüde dokümante edilmiş bilgileri muhafaza  etmelidir. İşini işçilerin ihtiyaçlarına göre uyarlamalıdır. Çok işverenli işyerlerinde kuruluş, İSG yönetim sisteminin ilgili kısımlarını diğer kuruluşlarla koordine etmelidir.

ISO 45001:2018 standardının Ek A'sına göre iş sağlığı ve güvenliğini artırmak için, tehlikeleri ortadan kaldırarak veya uygulanamıyorsa, İSG risklerini operasyonel alanlar ve faaliyetler için makul seviyelere indirerek süreçlerin operasyonel planlamasını ve kontrolünü uygular. Proseslerin operasyonel kontrolüne ilişkin örnekler aşağıdaki hususları içerir:

• Prosedürlerin ve çalışma sistemlerinin kullanımı.
• Çalışanların yeterliliğini sağlamak.
• Önleyici veya kestirimci bakım ve denetim programları oluşturmak.
• Mal ve hizmet alımına ilişkin şartnameler.
• Takım için yasal gerekliliklerin ve diğer gerekliliklerin veya üreticilerin talimatlarının uygulanması.
• Mühendislik ve idari kontroller.
• İşi işçilere uyarlamak. 

• İşin nasıl organize edildiğini tanımlamak veya yeniden tanımlamak.
• Yeni işçilerin indüksiyonu.
• Süreçleri ve çalışma ortamlarını tanımlama veya yeniden tanımlama.
• Yeni iş yerleri, ekipman vb. tasarlarken veya değiştirirken ergonomik yaklaşımlar kullanmak.

Operasyonel Planlama ve Kontrol, kuruluşun her bir süreç için neyin gerekli olduğunu belirlediği ve çalışanların zarar görmemesini sağlamak adına gereksinimlerin kontrol edildiği yöntemdir. Operasyonel Planlama ve Kontrol, aşağıdaki hususları içerebilecek her bir süreç için kriterler belirlenerek gerçekleştirilir:

• Her sürecin sınırları ve nasıl etkileşime girdikleri.
• Liderlik, ekipman, zaman, insan (yetkinlik ve eğitim yönleri) ve finansal dahil olmak üzere süreci yönetmek için hangi kaynaklar gereklidir?
• Prosedürler ve güvenli çalışma sistemleri dahil olmak üzere sürecin yönetimine yardımcı olmak için hangi belgelenmiş bilgiler gereklidir?
• İstenmeyen olaylar dahil süreçteki değişikliklerin planlandığı ve kontrol edildiği yöntem.
• Ekipman için yasal ve diğer gereksinimlerin veya üreticinin talimatlarının uygulanması.
• Mühendislik kontrolleri, örneğin kilitli korumalar ve egzoz sistemleri.

ISO 45001 standardının 8.1 maddesi, “standartlardan sapmaların en aza indirilmesi ve kuruluşun belirtilen hedeflerine ulaşması için hataların kontrol edilmesine ve düzeltici önlemlerin alınmasına yardımcı olan” bir işlev olarak tanımlanabilen operasyonel planlama ve kontroldür. Bu nedenle, operasyonel kontrolün herhangi bir yönetim sisteminin performansı için kesinlikle kritik olduğu aşikârdır. Dünyadaki en iyi uygulamalar, politikalar ve prosedürler bile, istenen etkiye sahip olmalarını sağlamak için disiplin ve operasyonel kontrol eksikliği nedeniyle etkisiz hale gelebilir. Operasyonel kontrol kritiktir ve birkaç farklı biçimde olabilir. Örneğin, bir kuruluşun ISO 45001 sistemi varsa, risk değerlendirmesi, iç denetimler vb. için gereksinimlere de ihtiyacı olacaktır. Operasyonel kontrol seviyesi, bunların zamanında ve düzenli bir şekilde gerçekleştiğini ve sisteminizin ihtiyaç duyduğu iyileştirme adına bu işlevlerden alınan eylemlerin ve çıktıların doğru bir şekilde gerçekleştirildiğini belirlemelidir. Bunu başarmak için aşağıdaki faaliyetler yapılabilir:

• Operasyonel kontrolün sürdürüldüğünden emin olmak adına bir İSG planlama günlüğü kullanmak: Örneğin, elektronik bir versiyon oluşturularak, bu ekiple paylaşılabilir ve herkesin görevlerin ve etkinliklerin ne zaman planlandığını görmesine izin verilebilir. Faaiyetlerin tamamlandığını ve kapatıldığını belirtmek için bir uyarıcı kullanılabilir. Bu, yalnızca bir kuruluşun yüksek düzeyde operasyonel kontrolünü değil, aynı zamanda açıklığa ve çalışan bağlılığına olan bağlılığını da gösterir.
   
• Doküman sistemi için bir “Operasyonel Kontrol Günlüğü” oluşturmak: Tüm operasyonel kontrol fonksiyonlarının güncel olması ve belirlenen tüm görevlerin tamamlanması için periyodik toplantılar İSG ekibinin sorumluluğunun bir parçası haline getirilebilir. Her toplantıdan sonra gözden geçirme, değiştirme, iyileştirme ve çalışan ve paydaş girdilerinin dikkate alınması sağlanabilir. Görev kayması ve operasyonel kontrolün istenenden daha az etkili olduğu görülüyorsa, düzeltici faaliyet süreci kullanılabilir.
   
• Görevlendirilen İSG temsilcisinin hem Sağlık & Güvenlik hem de Yönetim Ekiplerine operasyonel kontrol düzeyi hakkında rapor vermesini sağlamak: Örneğin, iç denetim ve risk değerlendirmeleri zamanında yapılmaz ve tamamlanmazsa, operasyonel kontrol seviyesi yetersizdir ve İSG performansınız şüphesiz zarar görecektir.

Standart, satın alma, değişiklik yönetimi, yükleniciler, dış kaynak kullanımının yanı sıra kuruluşun kendi politika ve prosedürleri açısından da operasyonel kontrolden özellikle bahseder. Operasyonel kontrol, oluşturulduğunda politikalara dahil edildiği ve yazıldığı sürece, genel olarak iç kontrolü yönetmek ve İSG sisteminin zamanında ve verimli bir şekilde çalışmasını sağlamak için yukarıda gösterilen metodolojiler kullanılabilir. Yani, yöntemleri ve sorumlulukları tanımlamak ve işlemek, izlemek, gözden geçirmek ve ayarlamak önemlidir. Bu, “Planla-Uygula-Kontrol Et-Uygula” döngüsüne çok benziyor olsa da süreçleri ve görevleri kontrol altında tutmayı sağlayacak bazı püf noktaları mevcuttur. Açıkça, planlama ve politika gibi stratejik bir bakış açısından operasyonel kontrole sahip olmanın faydaları hayati öneme sahiptir. Ancak İSG performansının kapsam dışına çıkmasına asla izin verilmemesini sağlayan bunun gibi ipuçlarını kullanmak da son derece yarar getirir. Bu ikisini başarılı bir şekilde bir araya getirmek için verimli, doğru ve düzeltici faaliyet ve iyileştirmeyi gerçekleştirmek adına gereken verileri sağlayan bir İSG sistemine sahip olmak gerekir. Mükemmel operasyonel kontrolün varsayılması, çalışanların morali için de olumlu olabilir. Kuruluş, tüm çalışanlar için uygun ve yeterli olduğundan emin olmak için çalışma ortamının uyarlanmasını da dikkate almalıdır. Geniş anlamda adaptasyon, çalışanları zarardan korumak ve süreç verimliliğini artırmak için yeni çalışanların başlatılması veya ergonomik olarak değiştirilmiş süreçler olabilir.

Madde 8.1.2: Tehlikeleri Ortadan Kaldırmak ve İSG Risklerini Azaltmak

Kuruluş, tehlikelerin ortadan kaldırılması ve İSG risklerinin azaltılması için süreçler oluşturmalı, uygulamalı ve sürdürmelidir. İzlenecek “kontrol hiyerarşisi” aşağıdaki hususları içerir: 

• Tehlikeyi ortadan kaldırmak.
• Daha az tehlikeli süreçler, işlemler, malzemeler veya ekipmanlarla değiştirmek.
• Mühendislik kontrollerini ve işin yeniden düzenlenmesini kullanmak.
• Eğitim de dahil olmak üzere idari kontrolleri kullanmak.
• Yeterli kişisel koruyucu ekipman kullanmak.

Birçok ülkede kuruluşun, çalışanlara ücretsiz olarak kişisel koruyucu donanım (KKD) sağlaması gerekmektedir. ISO 45001:2018 standardının Ek A'sına göre kontrol hiyerarşisi, iş sağlığı ve güvenliğini geliştirmek, tehlikeleri ortadan kaldırmak ve İSG risklerini azaltmak veya kontrol etmek için sistematik bir yaklaşım sağlamayı amaçlamaktadır. Her kontrol, bir öncekinden daha az etkili olarak kabul edilir. İSG risklerini makul bir şekilde uygulanabilir olduğu kadar düşük bir düzeye indirmeyi başarmak için çeşitli kontrolleri birleştirmek olağandır. Aşağıdaki örnekler, her düzeyde uygulanabilecek önlemleri gösterir:

Eliminasyon: Tehlikeyi ortadan kaldırmak, tehlikeli kimyasalların kullanımını durdurmak, yeni işyerleri planlarken ergonomi yaklaşımlarını uygulamak, monoton işleri veya olumsuz strese neden olan işleri ortadan kaldırmak, forkliftleri bir alandan kaldırmak.

İkame: Tehlikeli olanı daha az tehlikeli olanla değiştirmek, müşteri şikayetlerini çevrimiçi rehberlikle yanıtlamaya geçmek, İSG riskleriyle kaynağında mücadele etmek, teknik ilerlemeye uyum sağlamak (solvent bazlı boyanın su bazlı boya ile değiştirilmesi vb.), kaygan zemin malzemesini değiştirmek, ekipman için voltaj gereksinimlerini düşürmek.

Mühendislik kontrolleri, işin yeniden düzenlenmesi veya her ikisi: İnsanları tehlikeden izole etmek, toplu koruma önlemleri uygulamak (izolasyon, makine koruması, havalandırma sistemleri vb.), mekanik işlemeyi ele almak, gürültüyü azaltmak, korkuluklar kullanarak yüksekten düşmelere karşı korumak, insanların yalnız çalışması, sağlıksız çalışma saatleri ve iş yükünden kaçınmak veya mağduriyeti önlemek için işleri yeniden düzenlemek.

Eğitim dahil idari kontroller: Periyodik güvenlik ekipmanı denetimlerini yapmak, zorbalık ve tacizi önlemek için eğitim verilmek, taşeronların faaliyetleri ile sağlık ve güvenlik koordinasyonunu yönetmek, indüksiyon eğitimi yürütmek, forklift ehliyetlerini yönetmek, olayların, uygunsuzlukların ve mağduriyetin cezalandırma korkusu olmadan nasıl rapor edileceğine dair talimatlar sağlamak, çalışma düzenini değiştirmek, risk altında olduğu belirlenen işçiler için bir sağlık veya tıbbi gözetim programı oluşturmak (işitme, el-kol titreşimi, solunum bozuklukları, cilt bozuklukları veya maruz kalma vb.), işçilere uygun talimatları vermek (giriş kontrol süreçleri vb.).

Kişisel koruyucu donanım (KKD): KKD kullanımı ve bakımı için kıyafet ve talimatlar dahil olmak üzere yeterli KKD sağlamak (güvenlik ayakkabıları, güvenlik gözlükleri, işitme koruması, eldivenler vb.).

Kuruluş, tehlikelerin ortadan kaldırılması ve İSG risklerinin azaltılması için kontrol önlemleri hiyerarşisini uygulamalıdır. Kontrol hiyerarşisi, tehlikeleri ortadan kaldırmak ve İSG risklerini azaltmak veya kontrol etmek için yapılandırılmış bir yaklaşım sağlar. Bu yaklaşım, kontrol eylemlerinin sıralı bir şekilde önceliklendirilmesini içerir. Her kontrol, üstündekinden daha az etkili olarak kabul edilir. 

Kuruluş, madde 6'da belirlenen risk değerlendirmesi metodolojisini seçtikten sonra, tehlikeleri ortadan kaldırmak veya mümkün olan en düşük riske indirmek için madde 6'da ana hatları verilen 'Kontroller Hiyerarşisini' kullanacaktır. Risk değerlendirmesini yürütürken, harici sağlayıcılar da dahil çalışanların yetkin olması önemlidir. Riskin tamamlanması üzerine, değerlendirme sonuçları, operasyondan doğrudan etkilenen işçilerle iletilmeli ve kontrol önlemlerinin geliştirilmesine yardımcı olmalıdır. Çalışanların değerlendirme sürecine ve diğer sistem unsurlarına dahil edilmesi gerekir. Neyin makul ölçüde uygulanabilir olduğuna karar verirken, finansal, operasyonel ve iş gereksinimlerine ek olarak en iyi uygulamalar ve teknolojik seçenekler dikkate alınmalıdır. Yeni veya geliştirilmiş kontroller gerekliyse, bunların seçimi, mümkün olduğunda tehlikelerin ortadan kaldırılmasına öncelik verilen ve ardından KKD'nin benimsenmesiyle riskin azaltılmasını takip eden kontrol hiyerarşisine uygun olmalıdır. Kuruluş, aşağıdaki hiyerarşiyi kullanarak İSG risklerinde azalma sağlamak için bir süreç oluşturmalı ve kontrolleri belirlemelidir:

Tehlikelerin ortadan kaldırılması: Risklerden kaçınmak ve işi işçilere uyarlamak, yeni işyerleri planlarken sağlık güvenliği ve ergonomiyi entegre etmek ve yayalar ve araçlar arasında fiziksel bir trafik ayrımı oluşturmak, tehlikeyi ortadan kaldırmak, tehlikeli kimyasalların kullanımına son vermek, yeni işyerleri planlanırken manuel paketleme yerine mekanize ürünlerin kullanılması gibi ergonomik yaklaşımları uygulamak, monoton çalışma uygulamalarını ortadan kaldırmak, forkliftleri bir alandan kaldırmak.

Yer Değiştirme: Tehlikeli olanı daha az veya tehlikesiz olanla değiştirmek, kaygan yer karolarını değiştirmek veya ekipman için voltaj, basınç veya sıcaklık gereksinimlerini düşürmek gibi tehlikeli olanı daha az tehlikeli olanla değiştirmek.

Mühendislik kontrolleri: Toplu koruma önlemlerini uygulamak, insanları tehlikeden izole etmek, toplu koruma önlemlerini uygulamak, mekanik işlemeyi ele almak, gürültüyü azaltmak, korkuluklar kullanarak yüksekten düşmelere karşı korumak, yalnız çalışma, sağlıksız çalışma saatleri, iş yükünden kaçınmak için işi yeniden düzenlemek, işçileri döndürerek monoton çalışmanın etkisini azaltmak.

İdari kontroller: Çalışanlara uygun talimatlar vermek (lokavt süreçleri, işe giriş, forklift ehliyetleri vb.), periyodik güvenlik ekipmanı denetimleri yapmak, zorbalık ve tacizi önlemek için eğitim vermek, taşeronların faaliyetleri ile sağlık ve güvenlik koordinasyonunu yönetmek, indüksiyon eğitimi yürütmek, olayların ve uygunsuzlukların nasıl raporlanacağına dair talimat vermek, işçilerin çalışma modellerini değiştirmek, risk altında olduğu belirlenen işçiler için bir sağlık veya tıbbi gözetim programı oluşturmak, güvenlik işaretleri kullanmak.

Kişisel koruyucu donanım (KKD) : KKD kullanımı/bakımı için KKD ve talimatlarını sağlamak (güvenlik ayakkabıları, koruyucu gözlükler, işitme koruması, kimyasallara ve sıvıya dayanıklı eldivenler, elektrik koruyucu eldivenler vb.), KKD kullanımı ve bakımı için kıyafet ve talimatlar dahil olmak üzere yeterli KKD sağlamak.

Kontrol hiyerarşisini uygularken, göreceli maliyetler, risk azaltma faydaları ve mevcut seçeneklerin güvenilirliği dikkate alınmalıdır.

Madde 8.1.3: Değişim Yönetimi

Kuruluş, İSG performansını etkileyen planlı, geçici ve kalıcı değişikliklerin uygulanması ve kontrolü için süreçler oluşturmalıdır. Değişiklikler, yeni ürünleri, hizmetleri ve süreçleri veya çalışma yerleri ve çevresi, kuruluş için yapılan işler, çalışma koşulları, ekipman ve işgücündeki değişiklikler dahil olmak üzere mevcut ürün/hizmet ve süreçlerdeki değişiklikleri içerebilir. Yasal gereklilikler, tehlikeler ve İSG riskleri hakkındaki bilgi veya bilgilerdeki değişiklikleri ve teknolojideki gelişmeleri içerebilir. Kuruluş, istenmeyen değişikliklerin sonuçlarını gözden geçirmeli ve gerektiğinde olumsuz etkileri azaltmaya yönelik olarak harekete geçmelidir. Değişiklikler riskler ve fırsatlarla sonuçlanabilir.

ISO 45001:2018 standardının Ek A'sına göre değişim sürecinin yönetiminin amacı, değişiklikler meydana geldikçe (örneğin teknoloji, ekipman, tesisler, çalışma uygulamaları ve prosedürleri, tasarım spesifikasyonları ile) yeni tehlikelerin ve İSG risklerinin çalışma ortamına girmesini en aza indirerek işyerinde iş sağlığı ve güvenliğini artırmaktır. Beklenen değişikliğin doğasına bağlı olarak kuruluş, İSG risklerini ve değişikliğin İSG fırsatlarını değerlendirmek için uygun bir metodoloji (tasarım incelemesi vb.) kullanabilir. Değişimi yönetme ihtiyacı, planlamanın bir sonucu olabilir.

Süreçler tanımlanmış yerleşik kontrol önlemlerinden saptığında kazaların meydana gelebileceği kabul edilmektedir. Bu, yetkin denetim ve işçilerdeki değişiklikleri veya yeni malzemelerin, makinelerin ve süreçlerin tanıtılmasını içerebilir. Kuruluş, iş genelinde değişimi dikkate alan bir süreç tanımlamalı ve uygulamalıdır. Bu, risk ve fırsata dayalı farklı senaryoları hesaba katan yazılı bir politika olabilir. Değişiklik sürecinin, iletildiğinden ve anlaşıldığından emin olmak adına bildirimin verildiğine ve alındığına dair belgelenmiş bir sistem kullanılabilir. Değişiklik bildirimi, eğitim ve yeterlilik gereklilikleri ile desteklenebilir. Değişim süreci, yeni tehlikelerin ortaya çıkmasını değerlendirmek ve önlemek için bir mekanizma içerebilir. Kuruluşun, İSG performansını etkileyen planlanmış, geçici ve kalıcı değişikliklerin uygulanması ve kontrolü için aşağıdaki hususlar gibi bir süreç oluşturması gerekmektedir:

• Yeni ürünler, süreçler veya hizmetler.
• Çalışma yerleri, çalışma koşulları, süreçler, prosedürler, ekipman veya şirketin organizasyon yapısındaki değişiklikler.
• Geçerli yasal ve diğer gerekliliklerdeki değişiklikler.
• Tehlikeler ve ilişkili risklerle ilgili bilgi veya bilgilerdeki değişiklikler.
• Bilgi ve teknolojideki gelişmeler.

Şirketin hem geçici hem de kalıcı değişiklikleri kontrol etmesi, istenmeyen değişikliklerin sonuçlarını gözden geçirmesi ve uygun olduğu durumlarda değişikliği yapması gerekir. Ayrıca değişiklik sonucunda ortaya çıkabilecek olumsuz etkileri azaltmak için de önlem alması gerekir. Değişim sürecinin amacı, aşağıdaki değişiklikler sonucunda işyerine yeni tehlike ve risklerin girmesini en aza indirmektir:

• Teknoloji
• Tesis ve ekipman
• Tesisler
• İş uygulamaları ve prosedürleri
• Tasarım özellikleri
• İşlenmemiş içerikler
• Şirket personeli
• Standartlar veya düzenlemeler

Beklenen herhangi bir değişikliğin niteliğine bağlı olarak, şirket, değişikliğin bir sonucu olarak ortaya çıkabilecek riskleri ve fırsatları değerlendirmek için uygun bir metodoloji kullanmalıdır. Şirket, yeni, öngörülemeyen tehlikelerin ortaya çıkmamasını veya değişikliğin uygulanması sonucunda riskin artmamasını sağlamalıdır. Şirket değişikliği uygulamaya karar verdiğinde, etkilenen tüm çalışanların uygun şekilde bilgilendirilmesini ve değişiklikle başa çıkmak için yetkin olmasını sağlamalıdır. Değişim sürecinin yönetimi, yeni veya değişen risklerin kabul edilebilir olduğundan emin olmak adına aşağıdaki soruların dikkate alınmasını içermelidir:

• Yeni tehlikeler yaratıldı mı?
• Yeni tehlikelerle ilişkili riskler nelerdir?
• Diğer tehlikelerden kaynaklanan riskler değişti mi?
• Değişiklikler mevcut risk kontrollerini olumsuz etkileyebilir mi?
• Kullanılabilirlik, kabul edilebilirlik ve hem anlık hem de uzun vadeli maliyetler göz önünde bulundurularak en uygun kontroller seçildi mi?

Madde 8.1.4: Tedarik
 

Madde 8.1.4.1: Genel

Kuruluş, İSG yönetim sistemine uygunluklarını sağlamak adına ürünlerin/hizmetlerin satın alınmasını kontrol etmek için süreçler oluşturmalı, uygulamalı ve sürdürmelidir. ISO 45001:2018 standardının Ek A'sına göre tedarik süreçleri, örneğin ürünler, tehlikeli maddeler, hammaddeler, ekipman veya hizmetler ile ilgili tehlikeleri belirlemek, değerlendirmek ve ortadan kaldırmak ve işyerine girmeden önce bunları azaltmak için kullanılmalıdır. Kuruluşun tedarik süreçleri, örneğin, kuruluşun İSG yönetim sistemine uyması için kuruluş tarafından satın alınan sarf malzemeleri, ekipman, hammaddeler ve diğer mallar ve ilgili hizmetler için gereksinimleri ele almalıdır. Süreç ayrıca danışma ve iletişim için her türlü ihtiyacı da kapsamalıdır. Kuruluş, aşağıdaki hususları sağlayarak ekipman, tesisat ve malzemelerin işçiler tarafından kullanım için güvenli olduğunu doğrulamalıdır:

• Ekipman spesifikasyona göre teslim edilir ve amaçlandığı gibi çalıştığından emin olmak için test edilir.
• Kurulumlar, tasarlandığı gibi çalıştıklarından emin olmak için devreye alınır.
• Malzemeler özelliklerine göre teslim edilir.
• Tüm kullanım gereksinimleri, önlemler veya diğer koruyucu önlemler iletilir ve kullanıma sunulur.

Mal ve hizmetlerin satın alınması, herhangi bir işletmenin çalışması için bir gerekliliktir. Standart, kuruluşun, satın alınan mal ve hizmetlerin tehlike oluşturmamasını ve yükleniciler de dahil olmak üzere çalışanları zarara maruz bırakmamasını sağlamak için kontrolleri uygulamaya koymasını gerektirir. Bu madde, işçilere ve temsilcilerine bu süreçler aracılığıyla katılım ve danışma hakkı veren madde 5.4 ile birlikte tekrar okunmalıdır. Tedarik süreçleri, ürünlerin, tehlikeli kimyasalların, hammaddelerin, ekipmanların ve yardımcı hizmetlerin satın alınması ve işyerine sunulmasıyla ilgili potansiyel tehlikeleri kontrol etmek ve İSG risklerini azaltmak için kullanılmalıdır. Süreç aynı zamanda işçiler, yükleniciler ve ziyaretçiler gibi ilgili taraflarla satın alma süreci hakkında danışma ve iletişim ihtiyacını da ele almalıdır. Kuruluş, aşağıdaki hususları teyit ederek satın almaların işçiler tarafından kullanımı için güvenli olmasını sağlamalıdır:

• Ekipman, CE işareti gibi bir teknik spesifikasyona uygun olarak tedarik edilir ve uygun olduğunda, amaçlandığı gibi çalıştığından emin olmak için test edilir.
• Ekipman, yasal gerekliliklere uygun olarak tedarik edilir.
• Uygun olduğunda, ekipmanın kullanımından önce risk değerlendirmeleri yapılır.
• Kurulumlar, tasarlandığı gibi çalıştıklarından emin olmak için devreye alınır.
• Malzemeler teknik şartnamelere uygun olarak tedarik edilir.
• Kullanım gereklilikleri, önlemler veya diğer koruyucu önlemler iletilir ve işçilere, yüklenicilere ve olumsuz etkilenebilecek diğer kişilere sunulur.

Madde 8.1.4.2: Yükleniciler

Kuruluş, yüklenicilerin faaliyetleri ve kuruluşu etkileyen operasyonlarından kaynaklanan tehlikeleri belirlemek, İSG risklerini değerlendirmek ve kontrol etmek için tedarik süreçlerini yüklenicileriyle koordine etmelidir. Yüklenicilerin çalışanlarını etkileyen operasyonlar, yüklenicilerin faaliyetleri ve işyerindeki diğer ilgili tarafları etkileyen operasyonlar da buna dahildir. Kuruluş, İSG yönetim sisteminin gerekliliklerinin yükleniciler ve çalışanları tarafından karşılanmasını sağlamalıdır. Kuruluşun satın alma süreçleri, yüklenicilerin seçimi için iş sağlığı ve güvenliği kriterlerini tanımlamalı ve uygulamalıdır. Yüklenicilerin seçiminde iş sağlığı ve güvenliği kriterlerinin sözleşme belgelerine dahil edilmesi de faydalı olabilir.

ISO 45001:2018 standardının Ek A'sına göre koordinasyon ihtiyacı, bazı yüklenicilerin (yani dış sağlayıcıların) özel bilgi, beceri, yöntem ve araçlara sahip olduğunu kabul eder. Yüklenici faaliyetleri ve operasyonlarına örnek olarak bakım, inşaat, operasyonlar, güvenlik, temizlik ve bir dizi başka fonksiyon dahildir. Yükleniciler ayrıca idari, muhasebe ve diğer işlevlerde danışmanlar veya uzmanlar da olabilir. Faaliyetlerin yüklenicilere devredilmesi, kuruluşun işçilerin iş sağlığı ve güvenliği konusundaki sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. Bir kuruluş, ilgili tarafların sorumluluklarını açıkça tanımlayan sözleşmelerin kullanılması yoluyla yüklenicilerinin faaliyetlerinin koordinasyonunu sağlayabilir. Bir kuruluş, yüklenicilerin işyerinde İSG performansını sağlamak için çeşitli araçlar kullanabilir. Kuruluş, yüklenicilerle koordinasyon sağlarken, kendisi ve yüklenicileri arasındaki tehlikelerin raporlanmasını, çalışanların tehlikeli alanlara erişimini kontrol etmeyi ve acil durumlarda izlenecek prosedürleri dikkate almalıdır. Kuruluş, yüklenicinin faaliyetlerini kuruluşun kendi İSG yönetim sistemi süreçleriyle (girişi kontrol etmek, kapalı alan girişi, maruziyet değerlendirmesi ve süreç güvenliği yönetimi için kullanılanlar vb.) ve olayların raporlanması ile nasıl koordine edeceğini belirtmelidir. Kuruluş, müteahhitlerin işlerine devam etmelerine izin verilmeden önce görevlerini yerine getirebilecek durumda olduklarını doğrulamalıdır. Bunu yaparken aşağıdaki unsurları doğrulayabilir:

• İSG performans kayıtları tatmin edicidir.
• İşçiler için nitelik, deneyim ve yetkinlik kriterleri belirlenmiş ve karşılanmıştır.
• Kaynaklar, ekipman ve iş hazırlıkları işin ilerlemesi için yeterli ve hazırdır.

Bir kuruluşa ürün/hizmet girdilerini kontrol etmek için sağlam bir satın alma sürecine ihtiyaç duyar. Girdiler, ürünler için ham maddeleri, makineler dahil teçhizatı, temizlik ürünleri gibi sarf malzemelerini ve bir hizmet sözleşmesinin parçası olarak bakım yapan işçileri içerebilir. Kuruluşun, satın almadan önce ürünlerin/hizmetlerin güvenliği üzerindeki etkisini değerlendireni bir süreç geliştirmesi gerekir. Bu, harici bir sağlayıcıdan ürün veya malzeme güvenlik verilerinin alınmasını veya bir risk değerlendirmesi yapılmasını içerebilir. Makine alımı ve kurulumu gibi faaliyetler sırasında harici bir sağlayıcı ile risk değerlendirmesi yapılabilir. Değerlendirme, hem kurumsal çalışanları hem de yüklenicileri korumak için potansiyel tehlikeleri ve uygun kontrol önlemlerini belirleyecektir. Süreç içerisinde, piyasaya sürülmeden önce belirtilen gerekliliklere göre denetlendiklerinden emin olmak için ürünlerin teslimatını değerlendirmek gerekir. Bu ürünlerin/hizmetlerin yasal olarak uyumlu olmasını sağlamak için de dikkate alınmalıdır. Bu, malzeme güvenlik bilgi formlarının, uygunluk beyanlarının veya ticaret birlikleri ile iş kaydının değerlendirilmesi yoluyla olabilir. Tedarikten sorumlu personel değerlendirmelere yardımcı olmak ve ürünle/hizmetle ilgili güvenlik bilgilerini iletmek için yetkin çalışanları kullanmalarını sağlamalıdır. Sağlık ve güvenlik bilgileri, malzeme güvenlik bilgi formlarını, eğitimi, yeterlilik gerekliliklerini ve kullanım talimatlarını içerebilir. Kuruluş, aşağıdakilerden kaynaklanan tehlikeleri belirlemek ve İSG risklerini değerlendirmek ve kontrol etmek için satın alma sürecini yüklenicileriyle koordine etmelidir:

• Yüklenicilerin kuruluşu etkileyen veya etkileme potansiyeli olan faaliyetleri ve operasyonları.
• Kuruluşun, yüklenicilerin çalışanlarını etkileyen veya etkileme potansiyeli olan faaliyetleri ve operasyonları.
• Yüklenicilerin, ziyaretçiler veya halk gibi işyerindeki diğer ilgili tarafları etkileyen veya etkileme potansiyeli olan faaliyetleri ve işlemleri.

Yüklenici faaliyetleri, bakım, inşaat, tesisler, güvenlik, temizlik, atık yönetimi ve bir dizi başka işlev dahil olmak üzere kuruluşlara sağlanan hizmetlerin tamamını kapsar. Sözleşme faaliyetleri, danışmanları, muhasebecileri, idarecileri ve diğer uzman hizmet sağlayıcıları da buna dahildir. Kuruluş, İSG yönetim sisteminin gereksinimlerinin yükleniciler ve çalışanları tarafından karşılanmasını sağlamalıdır. Tedarik süreci, yüklenicilerin seçiminde, ideal olarak sözleşme belgelerinde veya hizmet düzeyi sözleşmelerinde iş sağlığı ve güvenliği kriterlerini tanımlamalı ve uygulamalıdır. Kuruluşun müteahhitlerle olan karmaşık ilişkileri nasıl yönettiği, sağlanan hizmetin niteliğine ve kapsamına, bununla ilişkili tehlike ve risklere bağlı olarak değişebilir. Kuruluş, yüklenicilerle koordinasyon halindeyken, kendisi ve yüklenicileri arasındaki tehlikelerin raporlanmasını, çalışanların tehlikeli alanlara erişimini kontrol etmeyi ve acil durumlarda izlenecek prosedürleri dikkate almalıdır. Kuruluş, yüklenicinin faaliyetlerini kuruluşun kendi İSG yönetim sistemi süreçleriyle ve olayların raporlanmasıyla nasıl koordine edeceğini belirtmelidir. Kuruluş, yüklenicilerin işlerine devam etmelerine izin vermeden önce, aşağıdaki hususları dikkate almalıdır:

• Risk değerlendirmeleri, prosedürler/çalışma talimatları/yöntem beyanları, İSG kılavuzu/Güvenlik Beyanı gibi yüklenicinin İSG yönetim sistemi belgelerinin gözden geçirmek.
• Yüklenicinin İSG performans kayıtlarının tatmin edici olduğunu teyit etmek.
• Yüklenicinin İSG yasal ve diğer yükümlülükleri konusundaki anlayışını değerlendirmek.
• İşçiler için nitelik, deneyim ve yeterlilik kriterlerinin belirlendiğini ve karşılandığını belirlemek.
• Kaynaklar, ekipman ve iş hazırlıkları işin ilerlemesi için yeterli ve hazır olmasını sağlamak.
• Yüklenicinin acil durum ve tahliye planlarını, prosedürlerini ve acil bir durumda hazırlık düzeyini kontrol etmek.
• Yüklenicinin olay araştırması sürecini gözden geçirmek, uygunsuzlukların ve düzeltici faaliyetleri raporlanmak.
• Yüklenicinin İSG danışmanlığını, iletişimini ve işgücünden herhangi biriyle ve kuruluş dahil diğer ilgili taraflarla katılımını değerlendirmek.

Madde 8.1.4.3: Dış Kaynak Kullanımı

Kuruluş, dışarıdan sağlanan işlevlerin ve süreçlerin kontrol edilmesini sağlamalıdır. Kuruluş, dış kaynak kullanımı düzenlemelerinin yasal gereklilikler ve diğer gereklilikler ile ve İSG yönetim sisteminin amaçlanan çıktılarına ulaşılmasıyla tutarlı olmasını sağlamalıdır. Bu işlevlere ve süreçlere uygulanacak kontrolün türü ve derecesi, İSG yönetim sistemi içinde tanımlanmalıdır. Dış sağlayıcılarla koordinasyon, bir kuruluşa, dış kaynak kullanımının İSG performansı üzerindeki herhangi bir etkisini ele almasına yardımcı olabilir.

ISO 45001:2018 standardının Ek A'sına göre dış kaynak kullanımı sırasında kuruluşun, İSG yönetim sisteminin amaçlanan sonuçlarına ulaşmak için dış kaynaklı işlevler ve süreçler üzerinde kontrole sahip olması gerekir. Dış kaynaklı işlevlerde ve süreçlerde, bu belgenin gerekliliklerine uyma sorumluluğu kuruluşa aittir. Kuruluş, aşağıdaki gibi faktörlere dayalı olarak dışarıdan sağlanan işlevler veya süreçler üzerindeki kontrolün kapsamını belirlemelidir:

• Dış organizasyonun, organizasyonun İSG yönetim sistemi gereksinimlerini karşılama yeteneği.
• Uygun kontrolleri tanımlamak veya kontrollerin yeterliliğini değerlendirmek için kuruluşun teknik yeterliliği.
• Dış kaynaklı süreç veya fonksiyonun, kuruluşun İSG yönetim sisteminin amaçlanan sonucunu elde etme yeteneği üzerinde sahip olacağı potansiyel etki.
• Dış kaynaklı süreç veya işlevin ne ölçüde paylaşıldığı.
• Kuruluşun tedarik sürecinin uygulanması yoluyla gerekli kontrolü elde etme yeteneği.
• İyileştirme fırsatları.

Bazı ülkelerde, yasal gereklilikler dışarıdan sağlanan işlevlere veya süreçlere yöneliktir.

Dış kaynak kullanımı (veya taşeronluk), İSGYS'de bir veya daha fazla işlemi gerçekleştirmek için harici bir kuruluşun istihdam edilmesidir. Bu, sistem süreçlerini (iç denetim, vb.) yanı sıra operasyonel süreçleri (kaynak, işe alma, bileşen sterilizasyonu vb.) içerebilir. Birçok işletme, süreçlerdeki boşlukları doldurmak ve uzmanlık bilgisi gerektiren görevleri tamamlamak için dış sağlayıcıların hizmetlerini kullanır. Standart, kuruluşun, durum tespiti yeterlilik kontrolleri de dahil olmak üzere bu dış sağlayıcılar hakkında bir değerlendirme yapmasını gerektirir. Kuruluş, hizmetlerin görev kapsamında olmasını sağlamak için dış sağlayıcı seçim kriterlerinin kullanımını değerlendirebilir. Kuruluş, faaliyetleri nedeniyle tehlikelere maruz kalabilecek işçileri korumak için bir süreç olduğundan emin olmalıdır. Tedarik sürecinde, kuruluş ile dış sağlayıcı arasında kuruluşun kurallarını belirten yazılı anlaşmalar yapılabilir. Bu, sonuçların bildirilmesiyle her iki tarafça yürütülen risk değerlendirmeleri ve yöntem açıklamaları ile desteklenebilir. Yüklenicilerin yetkin olduğundan emin olmak için gerekli kontrollerin yapılmış olması önemlidir. Bazı durumlarda yasal gerekliliklere uygunluğun onaylanmasını gerektirebilir. Tedarik süreci tamamlandıktan sonra, saha faaliyetlerini bir başlangıç ​​programıyla desteklemek iyi bir uygulamadır. Bu, yüklenici çalışanlarına, örneğin saha tehlikeleri, izin verilen alanlar, ramak kala raporlama süreçleri gibi özel gereksinimler dahil olmak üzere kuralları anlamalarını sağlayacaktır.

ISO 45001 gerekliliklerine uyma sorumluluğu kuruluşa aittir. Çünkü dışarıdan sağlanan süreç, İSG amaçları için dışarıdan sağlanan süreçte uygulanan gerekli kontroller de dahil olmak üzere kuruluşun İSGYS'nin bir parçasıdır. Kuruluş, hem dış sağlayıcının kendisinden ne istendiğini anlamasını sağlamak hem de bunların sorumlu bir şekilde yürütüldüğüne dair bir güvence almak için uygun kontroller oluşturmalıdır. Kuruluş, dış kaynak kullanımı düzenlemelerinin yasal gerekliliklerle uyumlu olduğunu ve İSG yönetim sisteminin amaçlanan sonuçlarına ulaşmakla tutarlı olduğunu doğrulamalıdır. Dış kaynaklı işlevlere ve süreçlere uygulanacak kontrolün türü ve derecesi, İSG yönetim sistemi içinde tanımlanmalı ve aşağıdaki gibi kriterlere dayanmalıdır:

• Dış organizasyonun, organizasyonun İSG yönetim sistemi gereksinimlerini karşılama yeteneği.
• Kuruluşun tehlikeleri belirleme, riskleri değerlendirme, uygun kontrolleri belirleme ve İSG mevzuatına göre yükümlülüklerini anlama konusundaki teknik yeterliliği.
• Dış kaynaklı süreçlerin, kuruluşun İSGYS'nin amaçlanan sonuçlarına ulaşma yeteneği üzerinde sahip olabileceği potansiyel etki.
• Dış kaynaklı süreç veya işlevin ne ölçüde paylaşıldığı.
• Kuruluşun, tedarik sürecinin uygulanması yoluyla gerekli kontrolleri elde etme kabiliyeti.
• İyileştirme fırsatları.
• Kontroller, sözleşme gereklilikleri, eğitim, teftişler ve risk değerlendirmeleri.

Standart, kuruluşun, yüklenici düzenlemeleri de dahil olmak üzere, ürünlerin/hizmetlerin satın alınmasıyla ilgili dokümante edilmiş bilgileri muhafaza etmesini gerektirir. Aşağıda, saklama için dikkate alınması gereken belgeler yer almaktadır:

• Kuruluş ve dış sağlayıcı arasındaki risk değerlendirmesi ve yöntem beyanları
• Malzeme güvenlik bilgi formları
• Güvenlik yönleriyle ilgili e-posta alışverişleri
• Uygunluk sertifikaları: Emniyet kemerleri, koruma, acil durdurma, KKD
• Yüklenici izinleri ve lisansları
• Tamamlanmış harici sağlayıcı anketleri
• İşçi eğitim kayıtları

Madde 8.2: Acil Duruma Hazırlık ve Müdahale

Kuruluş, olası acil durumlara hazırlanmak ve bunlara yanıt vermek için gereken süreçleri oluşturmalı, uygulamalı ve sürdürmelidir. Kuruluş, ilk yardım sağlanması da dahil olmak üzere, acil durumlara planlı bir yanıt oluşturmalı ve planlanan müdahale için de eğitim sağlamalıdır. Buna ek olarak planlanan müdahale kabiliyetini periyodik olarak test etmeli ve kullanmalıdır. Kuruluş, performansı değerlendirmeli ve gerektiğinde, testten sonra ve özellikle acil durumların ortaya çıkmasından sonra planlanan müdahaleyi gözden geçirmelidir. Tüm çalışanlarla görev ve sorumlulukları hakkında iletişim kurmalı ve ilgili bilgileri sağlamalıdır. İlgili bilgileri müteahhitlere, ziyaretçilere, acil müdahale hizmetlerine, devlet yetkililerine ve uygun olduğu şekilde yerel topluluğa iletmelidir. İlgili tüm tarafların ihtiyaçlarını ve yeteneklerini dikkate almalı ve planlı müdahalenin geliştirilmesine uygun şekilde katılımlarını sağlamalıdır. Kuruluş, potansiyel acil durumlara müdahale için süreçler ve planlar hakkında dokümante edilmiş bilgileri muhafaza etmelidir. ISO 45001:2018 standardının Ek A'sına göre acil durum hazırlık planları, normal çalışma saatleri içinde ve dışında meydana gelen doğal, teknik ve insan yapımı olayları içerebilir.

Bu Madde, acil duruma hazırlık ve müdahale ile ilgilidir ve standardın en kritik maddelerinden biridir. Bir olay veya kaza durumunda tanımlanmış ve verimli bir sürece sahip olmak, etkinin hafifletilmesini ve azaltılmasını sağlamak için hayati önem taşır. Bu nedenle, bir OHSAS sisteminin birincil kaygısı olayları ve kazaları önlemek olsa da, bunlara yanıt vermek ve bir acil durum müdahale planının yürürlükte olmasını sağlamak eşit derecede önemlidir. Bu nedenle, çoğu kuruluşun çalışanları ve yüklenicileri, ziyaretçileri, ortakları ve komşuları olacağı ve bir kaza durumunda acil servisleri aramak zorunda kalacağı göz önüne alındığında, acil durumlarda dikkate alınması ve önlem alınması gereken birçok paydaşın olduğu açıktır.

Acil duruma hazırlık ve müdahale, iş sağlığı ve güvenliği riskinin azaltılmasında kilit bir unsurdur. Standart, hazırlanmanın organizasyonun sorumluluğunda olduğunu ve bir takım unsurların dikkate alınması ve planlanması gerektiğini bildirir. Acil durum müdahalesi için dahili ve harici iletişim yöntemleri ve uygun yöntemlerin yanı sıra, olayları azaltmaya yönelik faaliyetler geliştirilmelidir. Olaylar meydana geldikten sonra yanıt vermek için kök neden analizi ve düzeltici faaliyet prosedürlerinin yaptığı gibi, değişen iş sağlığı ve güvenliği olay türlerinin dikkate alınması gerekir. Düzenli acil durum müdahale testi ve ilgili eğitimin dikkate alınması ve üstlenilmesi, toplanma yolları ve tahliye prosedürlerinin tanımlanması ve iletilmesi gerekir. Kilit personel ve acil durum kurumlarının listeleri kurulmalı ve kullanıma sunulmalıdır. Ayrıca karşılıklı hizmetlerin paylaşıldığı ve mesleki bir durumda yardım sağlayabilecek benzer komşu kuruluşlarla ortaklıklar kurmak da iyi bir uygulamadır. Beklenmedik olayları planlamak, her yönüyle iyi bir organizasyon disiplini gerektirir. ISO 45001 tehlikelerin tanımlanması için risk değerlendirme süreci, olası felaket sonuçları olan olası acil durumları vurgulamış olabilir. Bu nedenle, bu potansiyel olayları azaltmak için kontrol önlemlerinin alınması gerekmektedir. Kuruluşun her seviyesindeki çalışanları içerebilecek acil durumlar belirlendikten sonra, bir planın formüle edilmesi ve test edilmesi gerekir. Acil duruma hazırlık ve müdahalenin iç denetim planı dahilinde test edilip edilmediğini kontrol etmek önemlidir. Acil durum müdahale planlarının test edilmesi, olası olaylar hakkında farkındalığı artırmak ve denetim, bireysel sorumluluklar, eğitim ve iletişimin uygunluğu dahil olmak üzere kontrol önlemlerinin işleyişini sağlamak için kritik öneme sahiptir. 

Bir acil müdahale süreci aşağıdaki hususların tümünü ele almalıdır:

• İlk yardım sağlanması da dahil acil durumlara planlı bir müdahale oluşturulması: Nitelikli ilk yardım görevlileri belirlenmelidir. Bir çalışan bu kişilere ne kadar hızlı ve doğru bir şekilde ulaşabilirse, potansiyel bir acil durumla tırmanmadan önce etkin bir şekilde başa çıkma şansı o kadar artar.
• Yangın söndürücü ve kimyasal dökülme kitleri: Burada bu ekipmanlar açıkça işaretlenmiş mi ve çalışanlar herhangi bir değişiklik hakkında bilgilendiriliyor mu? soruları önemlidir.
• Acil durum irtibat numaraları: Bu numaralara hızlı bir şekilde erişmesi gerektiğinde, planınızda açıkça belirtilmeleri gerekir.
• Tahliye planı: Yangın, kimyasal dökülme veya doğal afet durumunda herkes protokolün farkında olmalıdır.
• En yakın akraba ayrıntıları: Herhangi birini bir kaza hakkında bilgilendirmek, kayıtların doğru ve güncel olmasını sağlamak iyi bir uygulamadır.
• Sorumluluklar ve iletişim: Plan, acil durum planının etkinleştirilmesi durumunda karar verme ve herhangi bir paydaşla iletişimden kimin sorumlu olduğunu açıkça tanımlıyor mu?
• İşe dönüş süreci: Plan, işe geri dönmenin ne zaman güvenli olduğuna kimin karar verdiğini belirtmelidir ve bu kişi daha sonra, iyileştirmeyi sağlamak ve tekrarını önlemek için araştırma, risk değerlendirmesi ve düzeltici eylemin uygulanabileceği süreci başlatabilir.
• Planlanan müdahale için eğitim sağlanması.
• Kuruluşun potansiyel acil duruma müdahale etme kapasitesini periyodik olarak test etmesi gerekir.
• Kuruluşun performansını değerlendirmek ve gerektiğinde, testten sonra ve özellikle acil bir durumun ortaya çıkmasından sonra planlanan müdahaleyi revize etmesi gerekebilir.
• Tüm çalışanlara görev ve sorumlulukları hakkında ilgili bilgileri iletmek ve sağlamak önemlidir.
• Yüklenicilere, ziyaretçilere, acil müdahale hizmetlerine, devlet kurumlarına ve uygun olduğunda yerel topluluğa ilgili bilgileri iletmek gerekir.
• İlgili tüm tarafların ihtiyaç ve yeteneklerini dikkate almak ve uygun olduğu şekilde, planlanan müdahalenin geliştirilmesine onların katılımını sağlamak gereklidir.

Potansiyel acil durumlar belirlenirken, hem normal hem de anormal koşullara bağlı olarak meydana gelebilecek acil durumlar dikkate alınmalıdır (işletmeye alma veya kapatma, inşaat faaliyetleri, vb.). Paydaşları acil duruma hazırlık ve müdahale planının oluşturulmasına dahil etmek olumlu bir karardır. Potansiyel acil durumların işyeri içindeki veya yakın çevresindeki tüm personeli nasıl etkileyeceği, özellikle hareket kabiliyeti, görme veya duyma yeteneği kısıtlı kişiler gibi özel ihtiyaçları olanlar, kuruluş tarafından değerlendirilmelidir. Acil duruma hazırlık ve müdahale süreci, işçiler, yükleniciler, ziyaretçiler, komşular, genel halk üyeleri ve acil servis personeli dahil olmak üzere tüm personelin sağlığının bozulmasının ve yaralanmasının önlenmesine odaklanmalı ve yürürlükteki İSG mevzuatını dikkate almalıdır. Süreç, açık ve öz olmalı ve itfaiyeciler gibi acil durumlarda organizasyon içindeki belirli görev ve sorumlulukları olan personel tarafından anlaşılabilir olmalıdır. Acil duruma hazırlık ve müdahale süreci aşağıdakileri dikkate almalıdır:

• Olası acil durumların ve yerlerin belirlenmesi.
• Acil durumda personelin alması gereken aksiyonların detayları.
• Tahliye.
• İtfaiyeciler, ilk yardım personeli, döküntü müdahale personeli ve acil durum müdahale ekibi üyeleri gibi bir acil durum sırasında belirli rollere sahip personelin organizasyonel rolleri, sorumlulukları ve yetkileri.
• Acil servislerle arayüz ve iletişim.
• İşçiler, düzenleyici kurumlar ve işçi aileleri, komşular, yerel topluluk ve medya gibi diğer ilgili taraflarla iletişim.
• Tesis yerleşim çizimleri, acil durum müdahale ekipmanının tanımlanması ve konumu, tehlikeli kimyasalların ve atıkların tanımlanması ve konumu, şebeke kapatma yerleri ve acil müdahale sağlayıcıları için iletişim bilgileri gibi acil durum müdahale sürecini kolaylaştırmak için gerekli görülen bilgiler.
• Acil müdahale ekipmanı ve malzemelerinin gözden geçirilmesi.
• Acil müdahale eğitimi.
• Acil duruma hazırlık ve müdahale sürecinin periyodik olarak test edilmesi.
• Uygun olduğunda, sürecin gözden geçirilmesi ve revize edilmesi.

Kuruluş, acil duruma hazırlık ve müdahale süreci ve olası acil durumlara müdahale için herhangi bir plan hakkında dokümante edilmiş bilgileri muhafaza etmelidir.  ISO 45001 ayrıca, pratik ve mümkün olan her yerde planların test edilmesini, gözden geçirilmesini ve geliştirilmesini gerektirir. Bu nedenle, planın nasıl ve ne sıklıkla test edeceği, bu çıktıyı gözden geçirmek için hangi yöntemlerin kullanılacağı ve nasıl iyileştirileceği planda belirtilmelidir. Ayrıca tüm paydaşlardan gelen geri bildirimler burada çok fayda sağlar. Planın düzenli olarak gözden geçirilmesi için bir program belirlenmeli ve bunu yaparken kazalar, olaylar ve mevzuat değişiklikleri dikkate alınmalıdır. Bu aşamada paydaş katılımı ve geri bildirimi teşvik edilebilir.

HEXAGON ISO SOFTWARE, ISO 9001, 14001, 13485,, 45001 başta olmak üzere birçok yönetim sistemi standardının gereksinimlerini en kapsamlı şekilde uygulamak ve karşılamak için güvenilir, etkili ve uzmanlarca onaylanmış bir yönetim sistemi yazılımıdır. Kuruluşunuzun yönetim sistemlerini ve operasyonel faaliyetlerini eş zamanlı olarak proaktif bir şekilde yönetmenize yardımcı olur. Bu bağlamda, sürekli iyileştirme faaliyetlerinize katkıda bulunarak verimliliğinizi arttırır.

Web sitemizin ilgili sayfasından modüller hakkında detaylı bilgi alabilirsiniz: www.hexagoniso.com

ISO 45001:2018, İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Madde 9: Performans Değerlendirme